Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi!

Av. Mehmet Aygüneş, ölünceye kadar bakma sözleşmesi hakkında merak edilen soruları yanıtladı..

Ölünceye kadar bakma sözleşmesi nedir?

“Kişiler yaşlılık ve hastalık hallerinde, özellikle kendilerini beslenme, barınma gibi günlük ya da özel ihtiyaçlarında güvensiz yahut yetersiz hissettiklerinde başka bir kişinin bakımına ihtiyaç duyabiliyor. Bu durumda ihtiyaç sahibi kişi, belirli bir malvarlığı ya da maddi bir değerin devri karşılığında sözleşme yaptığı kişiden, kendisi vefat edinceye kadar ihtiyaçlarını karşılamasını talep edebilmektedir.” diyen Av. Mehmet Aygüneş sözlerine, “bu sözleşmede ihtiyaç sahibi kişiye ‘bakım alacaklısı’; bakım görevini üstlenen kişiye ise ‘bakım borçlusu’ diyoruz.” şeklinde devam etti.

Sözleşme taraflarının aynı evde yaşaması zorunlu mudur?

“Her iki taraf da kural olarak aynı evde yaşayan kan bağına sahip kişiler olabileceği gibi, bakım borçlusu, bakıma muhtaç kişinin eşi veya tarafların iradesine göre aynı yerde yaşamayan üçüncü bir kişi de olabilir.” diye cevapladı. Ardından Av. Mehmet Aygüneş, sözlerini “Ülkemizde genelde bakıma muhtaç kişiyle aynı evde yaşayan eşi, çocuğu gibi kişiler bakımı üstlense de; başka yerlerde yaşayan kişiler arasında da ölünceye kadar bakma sözleşmesi yapılabiliyor.” diye açıkladı.

İsteyen herkes ölünceye kadar bakma sözleşmesi yapabilir mi?

Ölünceye kadar bakma sözleşmesinin geçerli şekilde yapılabilmesi için tarafların, ergin ve ayırt etme gücüne sahip olması ile kısıtlı olmaması gerektiğini belirten Av. Mehmet Aygüneş, sözlerine “Azami yaş sınırı bulunmamakla birlikte; uygulamada, bazı durumlarda sözleşmeyi yapan kurum tarafından akıl sağlığının kontrolü amacıyla doktor raporu talep edilebildiği hususunu ekledi.

Ölünceye kadar bakma sözleşmesinin yazılı yapılması zorunlu mudur?

Avukat Aygüneş, “Mevzuata göre ölünceye kadar bakma sözleşmesinin, resmi memur ve iki tanığın katılımıyla yani resmi vasiyetname şeklinde düzenlenmesi gerekiyor.” dedikten sonra; söz konusu resmi memurun, Sulh Hâkimi, noter veya olayın özelliğine göre kanunla yetkilendirilmiş başka bir görevli olabileceğini ekledi. Ayrıca “Ölünceye kadar bakma sözleşmesinin, kesin ve açık irade beyanı içermesi gerekir. Hak kaybı yaşanmaması amacıyla avukat tarafından hazırlanan sözleşmenin noterde düzenleme şeklinde yapılması önem taşımaktadır.” sözlerini vurguladı.


Ölünceye kadar bakma sözleşmesinde malvarlığının devri ne zaman yapılır?

Ölünceye kadar bakma sözleşmesi yapılmadan önce sözleşmenin hangi tür devri içereceğinin belirlenmesi hususunun önem taşıdığını belirten Avukat Aygüneş, “Sözleşme, sağlararası ve ölüme bağlı olmak üzere iki şekilde yapılabilir. Sağlararası yapıldığında bakım alacaklısının, sözleşmeyle kararlaştırılan malvarlığı değerini, hayattayken bakım borçlusuna devretmesi gerekebilir. Ancak bu sözleşme, ölüme bağlı olarak yapıldığında taraflar, malvarlığı değerinin bakım alacaklısının ölümünden sonra bakım borçlusuna geçeceğini kararlaştırmış olurlar. Bu durumda bakım borçlusu, mirasçı olarak atanmış olur.” diye cevapladı.

Ölünceye kadar bakma sözleşmesi nasıl sona erdirilir?

Av. Mehmet Aygüneş, ölünceye kadar bakma sözleşmesinin, taraflardan birinin sözleşmeden dönmesiyle feshedilebileceğini belirtti. Daha sonra sözlerini, “Burada dikkat edilmesi gereken husus, sözleşmenin feshinin, TBK m.616 uyarınca ihbar süresi verilerek ya da m.617’de düzenlenen hallerde süre verilmesine gerek kalınmaksızın yapılabilmesidir. Ayrıca bunun yanında sözleşme, bakım alacaklısının ölümüyle kendiliğinden sonra erebileceği gibi taraflar sözleşmeyi, karşılıklı anlaşma yoluyla da yazılı olarak sona erdirebilmektedir.” şeklinde sürdürdü.

Ölünceye kadar bakma sözleşmesine dayalı olarak hangi davalar açılabilir?

Bakım alacaklısının saklı paylı mirasçılarının, ölüme bağlı tasarruf şeklinde yapılan ölünceye kadar bakma sözleşmesi nedeniyle saklı paylarının zarar gördüğünü iddia eden kişiler tenkis davası açabilir.” şeklinde başladığı sözlerini Av. Mehmet Aygüneş, “Ölünceye kadar bakma sözleşmesinin muvazaalı işlem niteliği taşıdığı, yani tarafların gerçek iradeleri farklıyken örneğin mirasçılardan mal kaçırma amacıyla düzenlendiği hallerde ise mirasçılar, ölünceye kadar bakma sözleşmesinden kaynaklanan ‘muris muvazaasına dayalı tapu iptal ve tescil davası’ açma hakkına sahiptir. Açılacak davalar, titiz çalışma gerektiren teknik davalardır.” diyerek tamamladı.